Jeżeli spędziłeś na Wyspach Kanaryjskich trochę czasu, zapewne zdążyłeś osłuchać się z wyrażeniami typowymi dla archipelagu. Język hiszpański nabiera na wyspach własnych barw, ekspresji i melodii. Przekonaj się, jak charakterystycznie brzmi język hiszpański z Wysp Kanaryjskich.
Różnice w wymowie
Wielu mieszkańców Wysp Kanaryjskich zostało zmuszonych do migracji w czasie wojny domowej. Część Kanaryjczyków przeprawiło się do Europy, a część wyruszyło przez Ocean Atlantycki do Wenezueli i na Kubę, które w czasie wojny były zamożnymi krajami. Związanie historii wysp z krajami Ameryki Łacińskiej pociągnęło za sobą również zmiany językowe.
Język hiszpański, którego używa się na Kanarach różni się od hiszpańskiego używanego na Półwyspie Iberyjskim. Najbardziej zauważalną różnicą jest wymowa “c” i “z”. W Hiszpanii głoska “c”, która występuje przed “e” lub “i” wymawiana jest jak angielskie „th”, czyli seplenioną literę „c”. Aby to odpowiednio wymówić należy ułożyć język między zębami. Na Wyspach Kanaryjskich oba dźwięki brzmią jak “s”, a na końcu wyrazu nie wybrzmiewają wcale lub brzmią jak wydychane “h”. Na przykład “las Palmas” będzie brzmiało bardziej jak “lah Palmah”.
Słówka z Wysp Kanaryjskich
Oprócz różnic w wymowie, napotkamy na wyspach wiele charakterystycznych słówek, które nie występują na półwyspie. Dziś poznasz te najważniejsze, tak by nie zaskoczyły Cię podczas podróży. Możesz też sam zaskoczyć lokalsa użyciem jednego z nich. Na pewno wywoła to na jego twarzy duży uśmiech.
Agüita
¿Qué dices? ¡Agüita!
Co ty mówisz? Wow!
To zdrobnienie od wyrazu agua (woda), czyli dosłownie: wodzia 😀 Można powiedzieć, że to takie kanaryskie „wow”. Agüita powiesz, gdy coś cię zaskoczy, zaszokuje, szczególnie zwróci twoją uwagę. Można więc go użyć w wielu kontekstach. Sky is the limit.
Guagua
¿Dónde está la estación de guaguas?
Gdzie jest stacja autobusów?
To zabawnie brzmiące słowo oznacza autobus i jest to jedno z najlepiej znanych kanaryjskich słówek. Mi weszło ono w krew i nawet w Hiszpanii zdarzyło mi się zapytać o estación de guagas, co spotkało się z uśmieszkiem u mojego rozmówcy. Sam przyznaj, że guagua brzmi dużo zabawniej niż autobus, jak tu się nie uśmiechnąć?
Ños
Ekspresyjne ños możesz zastosować w wielu sytuacjach. Gdy coś cię zaskoczy, zadziwi, gdy poczujesz ulgę, a także gdy nie możesz wyjść z zachwytu nad czymś pięknym.
¡Mi niña!
Gdy na początku mojego pobytu na Teneryfie starszy pan powiedział do mnie w supermarkecie Gracias, mi niña (Dziękuję, moje dziecko), pomyślałam sobie, że to całkiem urocze. Szybko okazało się jednak, że nie tylko starsi panowie tak będą się do mnie zwracać, ale ludzie każdej płci i w każdym wieku.
Hola mi niño/hola mi niña: Nie chodzi o to, że jesteś dzieckiem albo, że starszy pan cierpi na demencję i myśli, że jesteś jego wnuczką. To po prostu taka ciepła i miła forma zwracania się do siebie na wyspie. Słyszałam to na ulicach, w sklepach, autobusach i uważam, że jest to niezwykle kochane!
Panza de burro
Oznacza to dosłownie brzuch osła. Tak określa się pogodę, która często występuję w północnej części Teneryfy. Brzuch osła objawia się jako nisko wiszące chmury, które działają jak warstwa ochronna. Pogoda jest wtedy bardziej rześka i można odpocząć od mocnego słońca, ale wciąż jest relatywnie ciepło. Widoki na panza de burro z góry zachwycają. Tworzy to tak zwane mar de nubes, czyli morze chmur.
Pelete
¡Hace pelete hoy!
Zimno dzisiaj!
¡Qué peletillo hace, chacho!
Ale dzisiaj zimno, kolego!
Tak określa się na wyspach zimno. Słowo pochodzi najprawdopodobniej od pelo (włosy) lub piel (skóra), co budzi skojarzenia z byciem nagim i w konsekwencji sugeruje odczuwanie zimna. En pelete można przetłumaczyć jako na golasa.
Calufa
¡Qué calufa hace!
Ale upał!
Hacía una calufa ayer que no me quería ni mover.
Był taki upał, że nawet nie chciałam się ruszać.
Tym razem chodzi o upał. Zachęcam Cię do zapamiętania tego słówka, bo okazji do jego wykorzystania będziesz miał na wyspach co nie miara. 😉
Chacho
Chacho to skrót od muchacho (chłopak). Jedno słowo, wiele znaczeń. Słówko używane jest by się do kogoś zwrócić, a także jako wyraz zaskoczenia, zdziwienia. “Chacho jest jak pędzel: limit nie jest w narzędziu, ale w kreatywności i talencie tego, który go używa. Od delikatnego “chacho…”, które wypowiadasz, gdy przyjaciółkę zostawił chłopak, przez popularne trio “chacho, chacho, chacho…”, wypowiedziane gdy widzisz jak wygląda mieszkanie po imprezie, aż do ¡Chaaaaacho!, które ci się wyrywa, gdy znajdujesz mandat na samochodzie.”
Chacho, cuánto tiempo, ¿Qué tal estás?
Stary, kopę lat. Jak się masz?
Chacho, ¡no hay sitio dentro!
Stary, nie ma miejsca w środku!
Guachinche
To słówko stanowczo warto znać. Nie doświadczysz Teneryfy w pełni, jeśli nie skosztujesz kuchni prawdziwej tradycyjnej jadłodajni. W guachinches serwuje się tradycyjne jedzenie w towarzystwie wina domowej roboty. Ich początki sięgają marketów, które organizowali rolnicy w określonych sezonach w roku, by sprzedać swoje produkty, szczególnie wino. By ugościć kupców, do wina zaczęto serwować proste, lokalne potrawy. Z biegiem czasu za ten serwis zaczęto pobierać opłaty i tak przekształciło się to w restauracje.
Które słówka z Wysp Kanaryjskich były Ci już znane? Które z nich jest Twoim ulubionym? Dla mnie stanowczo wygrywa urocze mi niña. Czy na ulicach Polski nie zrobiło się weselej, gdybyśmy zamiast „proszę Pani” mówili do siebie na przykład „mój Ty szkrabie?”. 😀 A może masz inne pomysły?
Jeśli wybierasz się na Teneryfę lub zastanawiasz się nad wyjazdem, koniecznie zajrzyj do mojego przewodnika o wyspie, dzięki któremu zobaczysz najpiękniejsze miejsca wyspy, zjesz w lokalnych knajpach i unikniesz turystycznych pułapek. 🙂
Po więcej zdjęć wpadaj na insta @jaktosiemowi.
Zapraszam na zajęcia z hiszpańskiego indywidualne oraz grupowe. Zajrzyj TUTAJ, żeby dowiedzieć się więcej oraz przeczytać opinie uczniów. Żegnamy blokady językowe i otwieramy się na komunikację. Pokażę Ci, że nauka języków to puro placer. Zapraszam Cię również do pobrania darmowego Przewodnika – „Hiszpański w 6 krokach”, gdzie znajdziesz wskazówki oraz polecenia hiszpańskojęzycznych, darmowych treści.
Title photo: Canary Ride on Unsplash