Hay estar hiszpański + ćwiczenia
Hay, estar? Być czy być? Oto jest pytanie. W ostatnim wpisie zajmowaliśmy się czasownikami ser i estar. Jeśli jeszcze nie znasz różnicy pomiędzy tymi dwoma czasownikami, najpierw zajrzyj do tego wpisu. Dzisiaj pójdziemy o krok dalej i porównamy czasowniki hay i estar. Czasownik “być” w języku hiszpańskim nie będzie miał już dla Ciebie żadnych tajemnic! ¡Empezamos!
Odmiana
Czasownik hay jest czasownikiem idealnym! Ma tylko jedną formę! Hay. Niezależnie od tego, czy użyjesz liczby pojedynczej czy mnogiej, potrzebne Ci będzie tylko to: HAY. Wspaniale, co? 😀
En la clase hay solo un chico. Na zajęciach jest tylko jeden chłopak.
En la clase hay diez estudiantes. Na zajęciach jest dziesięciu studentów.
Odmianą czasownika estar zajmowaliśmy się w poprzednim wpisie, ale przypomnijmy ją sobie. Czasownik estar jest nieregularny. Zauważ jednak, że pierwsza osoba ma końcówkę “y”, tak jak “soy”. Końcówki w kolejnych osobach są dokładnie takie same, jak w czasownikach regularnych. Jedyną różnicą jest to, że posiadają dodatkowe akcenty. Zauważ, że jedynie “ja” i “my” nie posiadają akcentów.
Hay, estar hiszpański- co chcę przekazać?
Żeby zrozumieć różnicę pomiędzy tymi czasownikami, musimy skupić się na intencji, z którą ich używamy.
Przeanalizujmy te zdania. Gdy mówię zdanie:
En el jardín hay perros. W ogrodzie są psy.
Skupiam się na tym, CZY w ogrodzie w ogóle coś jest lub na tym, CO jest w ogrodzie. Do tego zdania możemy zadać pytania:
Czy w ogrodzie ktoś jest?
Co/kto jest w ogrodzie?
Ewentualnie chcemy podać ilość osób, rzeczy, które się tam znajdują.
En el jardín hay dos perros.
Wtedy pytanie brzmiałoby: ILE psów jest w ogrodzie?
Zdania z czasownikiem HAY odpowiadają zatem na pytania:
- Czy..
- Co/kto…
- Ile…
Ale co to za psy w tym ogrodzie? Nie wiem. To nie są moje psy. Jakieś psy są w ogrodzie. Używając czasownika HAY informujemy o rzeczach nam nieznanych, często nowych, widzianych po raz pierwszy. Dlatego nie używamy z czasownikiem hay rodzajników określonych (el, la, los, las) ani zaimków dzierżawczych (mi – mój, tu – twój itd.). Nie miałoby to sensu, skoro widzę coś po raz pierwszy i jeszcze tego nie znam.
Jeśli użyjemy w tym zdaniu czasownika estar, zmieni się też nasza intencja komunikacyjna:
Los perros están en el jardín. Psy są w ogrodzie.
Tutaj skupiam się na tym, GDZIE znajdują się psy. Wiem o jakich psach mówię, więc teraz dopytuję tylko gdzie są psy. Chcę znać ich lokalizację. Mogę zadać do tego zdania pytanie:
Gdzie są psy?
Używając czasownika estar mówię o rzeczy mi znanej. Pytam o lokalizację konkretnej rzeczy. Dlatego z czasownikiem estar będziemy używać rodzajników określonych i zaimków dzierżawczych.
Hay, estar hiszpański – skojarzenia
Powyższe przykłady sprowadzają nas do następujących skojarzeń:
hay → existencia (istnienie)
estar → localización (lokalizacja)
Gdy używam czasownika hay, chcę przede wszystkim przekazać informację, że coś jest lub, że czegoś nie ma, że coś istnieje lub nie istnieje i ewentualnie ile tego jest. Zauważam po raz pierwszy, sprawdzam, czy to tam jest, czy też nie.
Gdy używam czasownika estar, chcę wiedzieć, gdzie coś się znajduje. Szukam lokalizacji konkretnej rzeczy.
Hay, estar hiszpański – sztuczki na zapamiętanie
- Jeśli znasz język angielski, pomoże Ci skojarzenie czasownika hay z konstrukcją there is/there are. Działa na tej samej zasadzie.
What is there? ┃¿Qué hay allí?
There is a big house. ┃Hay una casa grande.
How many people are there? ┃¿Cuántas personas hay en la fiesta?
There are ten people. ┃Hay diez personas.
- Jeśli się zgubisz i nie możesz stwierdzić, czy w danym zdaniu powinno być hay czy estar, szczególnie na jakimś egzaminie, spróbuj tej sztuczki:
Jeśli zdanie zaczyna się od lokalizacji, użyjemy czasownika hay.
Fuera hay más mesas. Na zewnątrz jest więcej stołów.
Debajo del sofá hay un anillo. Pod kanapą jest (jakiś) pierścionek.
Jeśli zdanie zaczyna się od rzeczownika, użyjemy czasownika estar.
Las mesas están fuera. Stoły są na zewnątrz.
El anillo está debajo de la mesa. Pierścionek jest pod stołem.
Wiem, hola, hola, powiesz. To nie miało być jakoś na odwrót? To nie czasownik estar kojarzymy z lokalizacją? Owszem! Gdy przeanalizujesz te zdania, to zauważysz, że mimo, że zdanie zaczyna się od lokalizacji, nie znaczy to, że to jest najważniejsza informacja w tym zdaniu. Gdy mówię zdanie “Na zewnątrz jest więcej stołów.”, chcę przekazać moim klientom, że MAMY więcej stołów. Hej, nie idźcie sobie jeszcze. JEST więcej stołów. Po raz pierwszy mówię im, że istnieje więcej stołów. To, gdzie one się znajdują, to informacja dodatkowa w tym zdaniu.
Gdy natomiast mówię zdanie “Las mesas están fuera.”, po pierwsze mówię już o czymś znanym rozmówcy – “las mesas” to konkretne stoły. Skoro mój rozmówca wie, o czym mówimy, chcę przekazać mu więcej informacji na ten temat. Chcę powiedzieć mu, GDZIE te stoły się znajdują.
Ćwiczenia
Podsumowanie
Jak poszło? Daj mi znać w komentarzu. Chcesz, żebym napisała artykuł o temacie sprawiającym Ci trudności? Napisz do mnie. 🙂 Po więcej hiszpańskiego zajrzyj na mój Instagram @jaktosiemowi.
Chcesz wskoczyć na wyższy level hiszpańskiego?
Kliknij TUTAJ i pobierz darmowy rozdział „Zwierzeń Cyfrowej Nomadki” i ucz się hiszpańskiego, świetnie się przy tym bawiąc! To pierwszy taki e-book!
Zabawne (i prawdziwe!) historie z moich podróży, napisane autentycznym językiem, jakim posługują się Hiszpanie na co dzień. Dzięki temu e-bookowi poznasz kolokwialne zwroty i codzienne wyrażenia, dzięki którym dogadasz się w Hiszpanii.
