El hierro
Podróże,  Wyspy Kanaryjskie

El Hierro – co warto zobaczyć?

El Hierro to wyjątkowa wyspa archipelagu Wysp Kanaryjskich. To miejsce o dziewiczej naturze pełnej kontrastów, gdzie masowa turystyka jeszcze nie dotarła. Krajobrazy naturalne zaskakują różnorodnością, a zachody słońca zapierają dech w piersiach. Człowiek ma chwilę, by odetchnąć, zapomnieć o codziennym biegu i nawiązać bliższy kontakt z przyrodą. El Hierro to idealne miejsce na wakacje dla tych, którzy chcą odciąć się od cywilizacji i spędzić czas w naturze. 

Kilka faktów o El Hierro

Domyślam się, że mogłeś nigdy wcześniej nie słyszeć o drugiej w kolejności najmniejszej z Wysp Kanaryjskich. Podzielę się z Tobą kilkoma faktami o El Hierro.

  • El Hierro zamieszkuje jedynie około 10 tysięcy osób. 
  • El Hierro jest najbardziej wysuniętą na południowy-zachód wyspą archipelagu. W II wieku na zachodnim krańcu wyspy wyznaczony został Południk Zerowy. Przez wieki, aż do późnego średniowiecza sądzono, że za tym punktem Ocean Atlantycki wciąga statki do otchłani. Myślano, że dalej nie ma już nic. 
  • El Hierro uważa się za najbardziej ekologiczną wyspę świata! Stała się pierwszą wyspą w Europie, która korzysta wyłącznie z energii odnawialnych, a także pierwszą wyspą świata zupełnie niezależną energetycznie. Wszystko dzięki elektrowni wodno – wiatrowej Gorona del Viento. 
  • Cały obszar wyspy ogłoszony został Rezerwatem Biosfery, czyli chronionym obszarem, który zawiera cenne zasoby naturalne. 
  • El Hierro, tak jak inne Wyspy Kanaryjskie miała wulkaniczny początek. Jest najmłodszą z wysp archipelagu, a także wyspą o największym zagęszczeniu wciąż czynnych wulkanów. Po raz ostatni do podwodnej erupcji wulkanu doszło w 2011 roku.
  • El Hierro jest jedynym miejscu na ziemi, na którym występuje gatunek Jaszczurki Olbrzymiej. Przez wiele lat uznawano ją za wymarły gatunek, aż w 1940 roku przypadkiem odnaleziono kolonię gadów i zabrano się za odratowanie gatunku.

Praktyczne porady – zaplanuj wakacje na El Hierro

Jak dostać się na El Hierro?

Są dwie opcje dostania się na wyspę: prom lub lot z innej wyspy archipelagu. Warto sprawdzić, co bardziej opłaca się w danym terminie. Tutaj możecie sprawdzić ceny promu (ja zapłaciłam 100 euro w dwie strony, za siebie i auto), a loty polecam sprawdzić z liniami Binter i Canaryfly

Jak poruszać się po wyspie?

Wynajmij samochód. Komunikacja publiczna jest bardzo ograniczona i nie pozwoli na swobodne przemieszczanie się po wyspie i odkrycie jej potencjału. Jeżeli wynajmujesz samochód na jednej z większych Wysp Kanaryjskich i planujesz zabrać go na prom, polecam sprawdzić, czy nie jest to zabronione przez wypożyczalnię. Cicar jest jedną z wypożyczalni, która pozwala na przemieszczanie się wynajętym samochodem na inne wyspy. Nas wynajem samochodu na 5 dni z pełnym ubezpieczeniem  kosztował 95 euro. 

Gdzie nocować na El Hierro?

Nie warto wynajmować noclegu w jednym miejscu na cały pobyt. Mimo, że wyspa jest mała, to jest to obszar niezwykle górzysty i przemieszczanie się z jednego krańca wyspy na drugi zajmuje trochę czasu. Polecam zabukować nocleg na pierwszy dzień lub dwa, a później poszukać noclegu w innej części wyspy. Dla osób bardziej zorganizowanych dobrą opcją będzie zrobienie planu na cały pobyt i zaplanowanie noclegu w różnych częściach wyspy. My rezerwowałyśmy pokoje spontanicznie i nigdy nie miałyśmy problemu ze znalezieniem noclegu. Oprócz szukania noclegu przez tradycyjne strony, takie jaki Booking i Airbnb, możemy też zapytać o hotele lokalnych mieszkańców w kawiarni czy supermarkecie. Miasteczka są małe i jeżeli ktoś wynajmuje pokoje w danym regionie, większość mieszkańców będzie o tym wiedzieć. 

Atrakcje na El Hierro

El Hierro można porównać do naturalnego parku rozrywki. Zamiast roller-coasterów mamy majestatyczne klify, zamiast spływu pontonami czekają na nas naturalne baseny, widoki z punktów widokowych są lepsze niż na diabelskim młynie, a pałac strachu z pewnością może zastąpić nam wędrówka wieczorową porą po gęstym, wilgotnym lesie. 

Jeżeli lubicie naturę, pokochacie El Hierro i atrakcje, które ma do zaoferowania. Jest w czym wybierać.

Wędrówki 

El Hierro oferuje piękne trasy trekkingowe, podczas których krajobrazy potrafią diametralnie zmieniać się co kilometr. Planując piesze wycieczki, warto wstąpić do biura informacji turystycznej i poprosić o mapę Red de Senderos, która zawiera krótki opis wszystkich tras po wyspie. Ja korzystałam przede wszystkim z aplikacji Wikiloc i Alltrails do wyszukiwania tras i sprawdzania punktu startowego. Podczas 4 dni spędzonych na wyspie udało mi się zrobić trzy wędrówki i jeden przyjemny spacer na wybrzeżem. Opis tras:

La Llanía

Czas: 2 h

Długość: 7km

Trudność: łatwa

Typ: trasa okrężna

To bezdyskusyjny must do na wyspie. Wiedzie przez najpiękniejsze tereny lasów wawrzynowych, które są endemicznym gatunkiem. Lasy wawrzynolistne można spotkać tylko na Wyspach Kanaryjskich oraz Maderze i Azorach. Myślałam, że lasy na EL Hierro mnie nie zaskoczą, bo dobrze znałam już tego typu roślinność z Parku Anaga na Teneryfie. Nie mogłam się bardziej mylić. Lasy na El Hierro to tak jakby kolejna część niezwykłej baśni, rozgrywającej się na Wyspach Kanaryjskich.

Na tym jednak nie koniec. Ta dwugodzinna wędrówka pokaże Ci wiele kontrastów wyspy. Zobaczysz jeden z najlepiej zachowanych kraterów wulkanu, a także majestatyczny krajobraz doliny El Golfo. 

Camino de Jinama

Czas: 3h

Długość: 3,4km

Trudność: średnia/trudna

Typ: szlak liniowy

To szlak oferujący podobno najpiękniejszą panoramę wyspy i widok na dolinę El Golfo. Nie mogłam się o tym przekonać, bo odbyłam wędrówkę w towarzystwie nieustającego deszczu i chmur, jednak wierzę, że Ty będziesz miał więcej szczęścia! Trasa rozpoczyna się przy kościele  La Candelaria Church to the Hermitage of La Caridad i kończy w punkcie widokowym Mirador de Jinama. Praktycznie cała trasa to wspinaczka pod górę, dlatego trzeba być przygotowanym fizycznie na wejście. Nam wspinaczka zajęła 1,5 godziny. Pamiętaj o zaplanowaniu powrotu (nie jest to trasa okrężna). 

Ruta del Agua

Czas: 5-6h

Długość: 16 km

Trudność: średnia

Typ: trasa okrężna

Ta trasa opowiada historię wody na wyspie. Niezwykłe jest, jak wiele mikroklimatów i typów roślinności doświadczysz podczas kilkugodzinnej wędrówki. Jednym z highlightów trasy jest odwiedzenie świętego drzewa Garoé, które były zbawcą mieszkańców wyspy, dostarczając im wody pitnej. W jaki sposób? Tego możesz dowiedzieć się w centrum informacji działającym przy drzewie Garoe. 

Tutaj znajdziesz opis trasy w aplikacji Wikiloc. Możesz wyznaczyć nawigację do punktu startowego, jednak ostrzegam, że znalezienie właściwej ścieżki nie jest łatwe i warto zapytać okolicznych mieszkańców o początek trasy. Trasa sama w sobie nie jest wyjątkowo trudna, jednak jej długość wymaga dosyć dobrej kondycji fizycznej. 

Las Macetas – Las Puntas

Czas: 1h

Długość: 2 km

Trudność: łątwa

Typ: trasa liniowa

To raczej spacer niż wędrówka, dodajmy jednak – spacer bardzo godny polecenia. Wiedzie od basenów naturalnych w Las Macetas aż do najmniejszego hotelu świata, który zapisał się w Księdze Rekordów Guinnessa. Trasa wiedzie wyłożoną, drewnianą ścieżką i oferuje przepiękne widoki na ocean, klify, wulkaniczny krajobraz i zatoczki. Tutaj znajdziesz opis spaceru w aplikacji Wikiloc.

Punkty widokowe

Punkty widokowe oferują niezwykłe, różnorodne panoramy El Hierro. To kilka punktów widokowych, których nie możesz przegapić:

Mirador de La Peña – znajduje się tam restauracja z tarasem widokowym. Oglądałam tam zachód słońca, sącząc cappuccino i podziwiając z góry ocean oraz ogromne klify. To jedno z najbardziej magicznych wspomnień

Mirador de Jinama – to w tym punkcie kończy się jedna z najpiękniejszych wędrówek wyspy Camino de Jinama. Punkt widokowy oferuje widok na zatokę El Golfo. Jeśli nie planujesz wędrówki, podjedź do punktu widokowego i napawaj się panoramą. 

Mirador de El Julan – jest to punkt widokowy otoczony lasami, położony z dala od głównych miast. Dotarcie do niego wąskimi i krętymi drogami jest wyjątkowym przeżyciem. Obszar, w którym znajduje się punkt widokowy obejmuje strefę archeologiczną, gdzie można zobaczyć pozostałości budowli oraz inskrypcje wykonane przez pierwszych osadników wyspy. Zajrzyj do Centro de Interpretación de El Julan, by zaplanować wizytę. Obszar można zwiedzić z przewodnikiem w języku angielskim, hiszpańskim i niemieckim. 

Naturalne baseny

Na El Hierro nie ma zbyt wielu plaż, za to znajdziemy tutaj dużą ilość basenów naturalnych. Baseny te są pozostałością wulkanicznej aktywności. Najsłynniejszym basenem jest Charco Azul, który osłonięty jest skałami i tworzy jaskinię z krystalicznie czystą, turkusową wodą. Możliwość kąpieli w basenie zależna jest jednak od stopnia przypływu. Przy silnym przypływie i mocnych falach lepiej nie wchodzić do wody. 

Koniecznie odwiedź baseny w Tacorón oraz kompleks basenów La Meceta (ideale miejsce na zachód słońca). Inne baseny warte odwiedzenia to La Caleta, Charco de los Sagros i Pozo de las Calcosas.

El Sabinar i niezwykłe drzewo Sabina

W lesie El Sabinar można oglądać niezwykłe, wykrzywione przez las jałowce. Imponujące jest, że drzewa te były w stanie dostosować się do trudnych warunków atmosferycznych i rosły nadal, adaptując się do silnego wiatru. Słynna Sabina to jedno z większych wykrzywionych drzew. Jej wiek szacuje się na 500 lat.

Osada pierwszych mieszkańców i Rezerwat Jaszczurki Olbrzymiej

Ecomuseo de Guinea, zbudowane jest w miejscu aborygeńskiej osady: gdzie nadal zachowane są mieszkalne zabudowania pierwotnych mieszkańców El Hierro. Spacerując uliczkami między kamiennymi domami, możesz podziwiać pozostałości archeologiczne oraz zobaczyć, jak wyglądało codzienne życie mieszkańców El Hierro na przestrzeni wieków. Zajrzyj tutaj, by zaplanować wizytę.

Tuż obok osady znajduje się Rezerwat Jaszczurki Olbrzymiej. W tym miejscu nie tylko poznasz historię tego endemicznego gatunku, ale także zobaczysz okazy gigantycznej jaszczurki. Jaszczurka będąca symbolem wyspy jest zagrożona wyginięciem.

Święto drzewo Garoe

O drzewie Garoe wspomniałam, opisując jedną z wędrówek – Ruta del Agua. 

Odwiedzenie drzewa jest jednym z highlightów tej trasy. To miejsce o fascynującej historii i istny symbol tożsamości jej mieszkańców. Drzewo słynie z tego, iż uchroniło pierwszych osadników wyspy od śmierci z pragnienia. Wyspa ma ograniczone zasoby wody pitnej i pierwsi osadnicy (Bimbaches) zbierali wodę, która osadzała się na liściach lipy. Jego istnienie było sekretem, który mieszkańcy wyspy utrzymywali przed hiszpańskimi kolonizatorami. Niestety, oryginalne drzewo uległo zniszczeniu podczas huraganu i obecnie można podziwiać drzewo zasadzone w tym miejscu w kilkadziesiąt lat temu. W miejscu tym znajduje się centrum informacji, gdzie można lepiej poznać historię świętego drzewa mieszkańców wyspy. Wstęp to koszt około 3 euro. 

Spróbowanie lokalnych przysmaków 

Produktem, którego nie może zabraknąć w daniach wyspy jest ser. Wytwarzany w sposób rzemieślniczy, zwykle produkowany jest z mleka koziego, krowiego lub owczego. Typowy dla El Hierro jest bulion serowy, odziedziczony po kulturze pasterskiej, czy quesadilla, typowa słodkość wyspy.

Ja skosztowałam quesadillę wytwarzaną w miejscowości Guarazoca i bardzo polecam! Ten lokalny przysmak oprócz sera zawiera jajka, mąkę cukier, sok z cytryny i cynamon. 

Co do reszty lokalnych dań, podobnie jak na pozostałych Wyspach Kanaryjskich, główne miejsce zajmują ryby ze względu na bogatą faunę wód otaczających wyspę. Naturalnie zawsze w towarzystwie słynnych papas arrugadas (pyszne ziemniaczki) z czerwonym lub zielonym mojo (sosy). Warto też spróbować dań, które zawierają gofio, czyli prażoną mąkę, typową dla Wysp Kanaryjskich. Do obiadu polecam skosztować wina produkowanego na El Hierro. 

Na deser czekają na Ciebie kanaryjskie banany i mango.

Oaza płetwonurków

El Hierro to jedno z najlepszych miejsc na świecie do nurkowania. Jednym z najbardziej znanych nurkowych spotów jest stroma góra o pionowych ścianach położona pod wodą., która przyciąga bogactwo morskiej fauny. To jedno z miejsc najchętniej fotografowanych przez nurków. To miejsce znajduje się w Rezerwacie Morskim La Restinga – Mar de las Calmas.

Wybierasz się na Wyspy Kanaryjskie? Koniecznie zajrzyj do mojego przewodnika o Teneryfie, dzięki któremu zobaczysz najpiękniejsze miejsca wyspy, zjesz w lokalnych knajpach i unikniesz turystycznych pułapek. Zapraszam Cię też na Instagram @jaktosiemowi, gdzie dzielę się na bieżąco podróżniczo – językowymi treściami. 🙂

6 komentarzy

  • Jacek

    Witam.
    Planuję w przyszłym roku urlop na EL Hierro.
    Czy podobnie jak na Maderze, La Palmie, czy La Gomerze na północy jest chlodniej i bardziej chmurno niż na południu?
    Pytam w kontekście noclegu, gdzie wybrać.
    Z góry dziękuję za informację

    • Anna Wroniecka

      Cześć Jacek, tak na El Hierro temperatury na południu też są wyższe niż na północy, tak jak w przypadku innych Wysp Kanaryjskich. W lecie to średnia różnica 4 stopni. 🙂 Zależy czego szukacie, ale dużo osób wybiera La Restinga, bo jest większe zaplecze turystyczne i można korzystać z wody i nurkowania. 🙂 Życzę udanych wakacji!

  • Jacek

    Cześć,
    nurkować nie nurkujemy, chcemy wynająć samochód i pojeździć po wyspie, po atrakcjach i trochę pochodzić po szlakach. Wiem, że hoteli na wyspie jest mało. Chcielibyśmy wynająć jakiś dom wakacyjny, aby móc samemu robić posiłki (śniadania, kolacje).
    Byliśmy w tym roku na La Gomerze ale hotel mieliśmy na południu. Podczas tegorocznej fali upałów, które tam też były, uciekaliśmy na północ. Widziałem, że w i okolicy La Frontera jest dużo takich domów.

    • Anna Wroniecka

      Osobiście więc bym się tym tak nie przejmowała, i tak zazwyczaj większość dnia jest się w trasie. Jeśli właśnie nie zależy Wam na dobrym zapleczu turystycznym wokół, tylko sami przygotowujecie śniadania i kolacje, to wybrałabym najbardziej atrakcyjny domek. 🙂 Z samochodem sobie bez problemu poradzicie i jak będziecie chcieli więcej słońca, to śmigniecie na południe. 🙂

    • Anna Wroniecka

      Cześć Tomek, obawiam się, że moja odpowiedź przychodzi za późno. Mam jednak nadzieję, że skorzystaliście z którejś z rekomendacji z tego wpisu, i że el Hierro was nie zawiodło. 🙂

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Mikołajki 30% zniżki! 🤩

Kod: santa

KUP 2 PRODUKTY LUB WIĘCEJ ● HISZPAŃSKI 🇪🇸 ● PODRÓŻE 🌴 ● ANGIELSKI 🇺🇸